Oyuncak türleri, genellikle çocuklar tarafından kullanılan ve çeşitli materyallerden üretilen nesnelerdir. Oyuncaklar keyifli vakit geçirmek, eğlenmek, geliştirmek ve öğretmek gibi pek çok amaçla kullanılmaktadır. Özellikle gelişim çağında olan çocuklarda ince ve kaba motor becerilerinin gelişiminde önemli rol oynamaktadırlar.
Çocuğun gelişimini ve yeteneklerini büyük ölçüde etkileyen oyuncakların seçiminde dikkatli olunmalıdır. Öncelikle yaşa uygun oyuncak seçilmelidir. Oyuncak satın alınırken sağlık açısından çocuğu etkileyebilecek unsurlar göz önünde bulundurulmalı. Kimyasal içerikli, kesici-delici ve kullanıma uygun olmayan oyuncaklar tercih edilmemelidir.
Oyuncak seçimi çocuğun karar verme, yaratıcılık gibi yönlerini ön plana çıkarır. Eğer çocuğunuz oyuncak seçebilecek bir yaşta ise onun seçimine yönelmelisiniz. Böylelikle çocuğunuzun kavrayış becerisi, hayal gücü ve ilgi alanlarına dair fikir edinirken bir yandan da bu süreçte onun kazanım edinmesini sağlamış olursunuz.
Oyuncakların Çocukların Gelişimine Etkisi Nedir?
Yapılan araştırmalara göre oyuncaklar çocuk gelişimine katkı sağlayan en önemli araçların başında gelmektedir. Çocuk gelişimi açısından önemli olan bu nesnelerin yaşa ve gelişim çağına uygun seçilmesi kazanım açısından önem arz etmektedir. Doğru oyuncak seçimi ile çocukların becerileri gelişmekle beraber yetenekleri ortaya çıkmaktadır.
Çocuklar için eğlenceyi ifade eden bu nesneler hem zihinsel hem bilişsel hem de fiziksel olarak çocuklara katkı sağlamaktadırlar. Oyuncakların çocuklar üzerindeki bazı kazanımları şunlardır;
- Hayal gücünü geliştirir.
- Bilişsel becerileri geliştirir.
- Fiziksel becerileri geliştirir.
- Yetenekleri ön plana çıkarır.
- Sosyal becerileri geliştirir.
- Konuşma ve dil becerilerini geliştirir.
- Mantıklı düşünme becerisi sağlar.
Oyuncaklar sayesinde çocukların yetenekleri ön plana çıkmaktadır. Yeteneği destekleyen oyuncaklar sayesinde çocuklar yeteneklerini keşfederek geliştirebilmektedir. Bu destekleyici durumlara örnekler;
- Geometrik şekiller ve çubuklar matematik ve geometri yeteneğini destekler.
- Harfler, rakamlar, bulmacalar, tamamlayıcı şekiller, eklemeli oyunlar konuşma ve dil becerilerini destekler.
- Zıplama, tırmanma, bisiklet, salıncak gibi oyun türleri kas gelişimini destekler.
- Süs eşyaları, kıyafetler, bez bebekler, şekilli setler hayal gücünün gelişmesini destekler.
- Müzikli ve sesli oyuncak dil gelişimini ve sosyal gelişimini destekler.
- Boyama, kesme, katlama, kâğıt oyunları, kalemler, Legolar ve daha pek çok kırtasiye ürünü ve oyuncağı çocukta hem ince hem kaba motor gelişimini destekler.
- Kova, kürek, kum oyuncakları, taşlar, yapraklar doğa merakını ve ilgisini destekler.
Çocuklara Oyuncak Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Hayal gücünü geliştirecek ve motor becerileri destekleyecek oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Sağlam ve kaliteli özellikle uzun ömürlü oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Sentetik kumaşlardan üretilen bez oyuncaklar alınmamalıdır. Doğal kumaşlardan üretilen bez oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Kimyasal boya ve kanserojen madde içeren kumaş ya da pelüş oyuncaklar alınmamalıdır.
- Çocuklarda 3 yaşa kadar alınan oyuncaklarda yumuşak dokuya sahip oyuncak seçimine özen gösterilmelidir.
- 3 yaş sonrasında daha çok ahşap, tahta, karton benzeri materyallerden yapılan oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Birbirinden farklı sayıca fazla oyuncakların alımından kaçınılmalıdır. Her bir oyuncak farklı uyaran niteliği taşıdığından çocuk gelişimini olumsuz etkileyebilmektedir.
- Alınan oyuncakların hepsi bir anda çocuğa verilmemelidir. Çocuğun ilgisi doğrultusunda oyuncakları sırası ile verilmelidir.
- Oyuncak seçiminde çocuğun ilgi ve yetenekleri gözetilmeli; uygun ise karar çocuğa bırakılmalıdır.
- Küçük parçalı oyuncaklar küçük yaşlardaki çocuklara yutma, boğulma gibi riskler nedeniyle verilmemelidir.
- Plastiklerden üretilen oyuncaklar yerine kumaş ya da ahşaptan üretilen oyuncaklar tercih edilmelidir.
- Pelüş oyuncakların seçiminde içerisinin doldurulduğu maddeye dikkat edilmelidir.
Bebek Oyuncaklarında Nelere Dikkat Etmeli?
Bebekler için oyuncak seçimi oldukça hassasiyet taşımaktadır. Henüz dış dünyayla yeni yeni tanışmaya başlayan bebeklerin ilgilerini çekebilecek oyuncaklara öncelik verilmesi gerekmektedir.
Satın alınacak oyuncağın kanserojen madde içermemesi, sert olmaması ve sentetik maddelerden üretilmemiş olması gerekmektedir. Bebek cildi yetişkinlere oranla daha hassastır. Çünkü deri altındaki yağ dokusu gelişmediğinden su oranı oldukça yüksektir. Dışarıdan gelen etkenlerden kolayca etkilenebilmektedir. Bu bağlamda sağlıklı ve kaliteli oyuncaklar tercih edilmelidir.
Bebek oyuncaklarının kırılgan olmayan maddelerden üretilmesi gerekmektedir. Oyuncakların seçiminde cam gibi kırılabilen maddelerden oluşan oyuncaklardan uzak durulmalıdır. Aynı şekilde küçük parçaları olan oyuncaklardan uzak durulmalıdır. Çünkü bebek onu yutabilir ya da boğazında kalıp boğulma tehlikesi yaşayabilir.
Yaş Gruplarına Göre Oyuncak Seçimi
0-6 ay: Diş kaşıyıcılar, bez bebekler, renkli toplar, oyuncak hayvanlar, küpler, müzikli oyuncaklar, arabalar ve benzeri.
6-12 ay: Zil, çıngıraklar, toplar, sesli oyuncaklar, pelüş oyuncaklar, arabalar, şekiller, plastik ev oyuncakları, şekilli kitaplar ve benzeri.
1 yaş: Geometrik şekiller, araba setleri, eklenebilen halkalar, yapbozlar, şarkılı oyuncaklar ve benzeri.
2 yaş: Tren setleri, araba setleri, hayvanlar, birleştirmeli şekiller ve benzeri.
2-3 yaş: Mutfak- banyo oyuncakları, marangoz oyuncakları, hayvanlı oyuncaklar, yapbozlar, su oyuncakları ve benzeri.
3-4 yaş: İnşaat oyuncakları, blok setleri, bisiklet (üç tekerlekli), yapmalı ve bozmalı oyuncak setleri, pedallı araba ve benzeri.
4-6 yaş: Boyalar, kalemler, boyama kitapları, kırtasiye oyuncakları, tasarım oyuncakları, resimli oyunlar, eşleştirme oyunları, yapbozlar ve benzeri.
Oyuncak Türleri
Oyuncak türleri çeşitli bağlamlarda sınıflandırılmaktadır. Oyuncağın çocuk üzerindeki etkisi, yaş grubu gibi pek çok etken oyuncakların sınıflandırılmasına yardımcı olmaktadır. Genel olarak oyuncakları sınıflandıracak olursak;
- Kurgu oyuncakları
- İlk yaş oyuncakları
- İmitasyon oyuncakları
- Dil ve konuşma becerisini geliştiren oyuncaklar
- Kaba motor becerisini geliştiren oyuncaklar
- İnce motor becerisini geliştiren oyuncaklar
- Matematik- Geometri becerisini geliştiren oyuncaklar
- Müzik ve dans becerisini geliştiren oyuncaklar
- Doğa ilgi ve merakını geliştiren oyuncaklar
Oyuncakların çocukların gelişimindeki etkisi göz önündedir. Oyuncaklar sayesinde çocuk kendi deneyimleri ile öğrenir ve gelişir. Oyuncak türleri çocuğun zihinsel, fiziksel ve sosyal gelişimini olumlu yönde etkilemektedir. www.letsbechild.com sitesindeki tüm oyuncak çeşitleri, yaratıcılığın ortaya çıkması, motor becerilen gelişimi ve yeteneklerin ortaya çıkması gibi pek çok kazanım sağlanmaktadır.